رمضان و تناسب اندام

روزه داری در ایام مبارک ماه رمضان فواید روحی- روانی و تأثیرات جسمانی مثبتی را در پی دارد اما بدون شک این فواید بدون رعایت اصول بهداشتی و سلامت جسمی به دست نمی آید. رعایت یک رژیم غذایی متنوع و متعادل توسط روزه داران از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است تا بتوانند آمادگی لازم جهت بهره گیری هر چه بیشتر از برکات معنوی و مناجات با پروردگار را به نحو بسیار مطلوب به انجام برسانند.

از جمله مهم ترین فواید روزه داری می توان به بهبود وضعیت بدن و تناسب اندام اشاره کرد که با سوخت بافت چربی و کاهش انرژی دریافتی میسر می گردد؛ بنابراین پرهیز از پرخوری در این ماه می تواند موجب کاهش وزن به دلیل کاهش چربی های بدن شود. در واقع می توان گفت که ماه رمضان فرصتی برای تمرین کم خوری بوده و با رعایت مقدار مصرف و تأمین نیازهای غذایی در حد قابل قبول در این ماه، می توان از زیان های ناشی از کمبود های غذایی در امان بود اما متاسفانه در سال های اخیر به دلیل رفتارها و عادات غذایی غلط، روزه داری نه تنها موجب کاهش وزن نمی شود، بلکه تهیه و مصرف شیرینی ها و خوراکی های مختلف در مهمانی های افطار منجر به از بین رفتن اثرات معنوی روزه و همچنین اسراف و پرخوری و در نتیجه اضافه وزن و چاقی شده است. این در حالی است که مصرف بیش از حد انواع غذاها، چربی ها و قندها با مشکلات و بیماری هایی از قبیل فشار خون، دیابت، بیماری های قابی- عروقی و حتی افزایش ریسک ابتلا به سرطان همراه خواهد بود اما کاهش وزن متوسط به میزان 10-5 % در جهت کاهش خطرات بیماری های مرتیط با چاقی بسیار مؤثر است.

مصرف انواع غذاهای چرب و شیرین نظیر حلوا، کاچی، خرما، شله زرد، شیر برنج چرب و شیرین، زولبیا و بامیه در وعده های سحر و افطار موجب شده است که پس از یک ماه روزه داری، نه تنها وزن کم نکنیم بلکه با چند کیلو اضافه وزن مجددا به برنامه غذایی معمول خود برگشته و روند چاقی و اضافه وزن را با الگوهای غذایی غلط همچنان دنبال کنیم. بر اساس مطالعه دفتر بهبود وضعیت تغذیه جامعه وزارت بهداشت در سال 1380، حدود 60% جمعیت میان سال کشور به اضافه وزن و چاقی مبتلا هستند. شیوع بالای اضافه وزن و چاقی در این گروه سنی و تآثیر آن به عنوان عامل خطر بروز بیماری های مزمن و همچنین عواقب اقتصادی- اجتماعی آن، لزوم توجه به این معضل بهداشتی را بیش از پیش آشکار می نماید. شایان ذکر است که این گونه بیماری ها و عوارض ناشی از آنها بار مالی سنگینی را نیز بر کشور تحمیل می کنند؛ به طوری که بر اساس برآوردها، هزینه ناشی از چاقی، 8-2% کل بودجه مراقبت های بهداشتی را در بر می گیرد.

با توجه به نکات اشاره شده، به افرادی که برای کاهش وزن خود تلاش می کنند توصیه می شود که در این ایام نیز مراقب کاهش وزن خود باشند تا تلاش های آنها بیهوده نگردد. به علاوه بهتر است که به جای مصرف بی رویه انواع شیرینی های سنتی و مدرن در ماه مبارک رمضان که جز اضافه وزن سودی ندارد، غذاهای سالم تر مانند میوه جات، سبزیجات، شیر و مواد لبنی را جایگزین نمایند.