08 مهر 1403
logo

مرکز تحقیقات چاقی و عادات غذایی

دانشگاه علوم پزشکی تهران

نکات تغذیه ای برای کاهش تشنگی در ماه رمضان

مصرف سالاد‏، سبزی‌ها‏، میوه‌ها و غلات سبوس‌دار در وعده سحری، تشنگی و گرسنگی را به تاخیر می‌‌اندازد. این مواد غذایی سرشار از فیبر هستند و بتدریج جذب بدن می‌‌شوند، بنابراین از یکسو مواد غذایی با سرعت آرامتری مسیر دستگاه گوارش را طی می‌‌کند و از طرف دیگر به نگهداری آب در بدن کمک می‌‌شود.

ماه مبارک رمضان فرا رسید و یک بار دیگر توفیق آن را داریم که از برکات این ماه مبارک بهره‌مند شویم. روزه علاوه بر آثار معنوی فراوان و تزکیه روحی‏‏، دارای برکات فراوان جسمی نیز می‌‌باشد.‌

روزه‌داری تغییراتی را در فیزیولوژی بدن به وجود می‌‌آورد که متناظر با آن باید تغییراتی را در شیوه زندگی ایجاد کرد. امسال نیز مانند چند سال‌ اخیر‏، ماه مبارک رمضان با ایام تابستان مصادف است‏‏‎. بنابراین با توجه به ساعات طولانی‌تر روزه‌داری و گرمای هوا، رعایت نکات تغذیه‌ای که بتواند تحمل تشنگی را افزایش دهد، حایز اهمیت خواهد بود. آب حدود 60 تا 70درصد وزن بدن را در بزرگسالان لاغر و 45 تا 55 درصد کل وزن بدن را در بزرگسالان چاق تشکیل می‌‌دهد. میزان مناسب مصرف آب که شامل استفاده از آب، مایعات و آب موجود در تمام منابع غذایی می‌‌رود در زنان 7/2 و در مردان 7/3 لیتر در روز تعیین شده است. از دست دادن تنها 10درصد از آب بدن می‌‌تواند سبب اختلالات شدید جسمی شود و اتلاف 20درصد از آب بدن خطر مرگ را به همراه دارد. بدن ما به تشنگی در مقایسه با گرسنگی حساس‌تر است و این بدان علت است که در شرایط گرسنگی بدن به سراغ مصرف بافت‌های ذخیره انرژی می‌‌رود که اصلی‌ترین آنها بافت چربی است. اما در مقابل‌،بدن هیچ ذخیره‌ای برای تامین آب ندارد. رعایت برخی نکات تغذیه‌ای می‌‌تواند تشنگی را کمتر نماید و یا زمان آن را به تاخیر بیندازد.

نکات تغذیه ای برای کاهش تشنگی

مصرف سالاد‏، سبزی‌ها‏، میوه‌ها و غلات سبوس‌دار در وعده سحری، تشنگی و گرسنگی را به تاخیر می‌‌اندازد. این مواد غذایی سرشار از فیبر هستند و بتدریج جذب بدن می‌‌شوند، بنابراین از یکسو مواد غذایی با سرعت آرامتری مسیر دستگاه گوارش را طی می‌‌کند و از طرف دیگر به نگهداری آب در بدن کمک می‌‌شود.

مصرف یک لیوان شیر و یا چای کمرنگ نیز در وعده سحر توصیه می‌‌شود. در مصرف چای در هنگام سحر نباید زیاده روی شود. زیرا چای، مدر است و با دفع آب بدن از راه ادرار، تشنگی را تشدید می‌‌کند. توصیه می‌‌شود مصرف بیش از یک لیوان چای به بعد از افطار موکول شود.

مایعات توصیه شده برای استفاده در وعده سحر، باید به‌تدریج نوشیده شوند استفاده از میوه‌ها آب‌دار مانند هندوانه مفید خواهد بود.

در وعده سحر از خوردن غذاهای خشک و سرخ شده مانند کوکوسبزی، کوکو سیب‌زمینی، کتلت، گوشت‌های سرخ شده‏ (کباب‌ها) خودداری کنید. استفاده از نوشابه‌های گازدار‏‏، غذاهای شور و کنسروی،، غذاهای تند و پرادویه مانند فست فودها می‌‌توانند سبب تشنگی شدید شوند. بنابراین از مصرف این نوع غذاها در وعده سحری خودداری کنید.

استفاده از لیمو ترش همراه با غذا در وعده سحری برای کاهش تشنگی توصیه می‌‌شود.

استفاده از غذاهای چرب و پر کربوهیدرات مانند ماکارونی، برنج زیاد و ته‌دیگ‌ها در وعده سحر سبب افزایش تشنگی می‌‌شود.

ازمصرف غذاهای شور، تند، پر ادویه و غذاهای آماده و تجاری که اغلب در تهیه آن از انواع نگهدارنده‌ها که حاوی نمک‌ها هستند استفاده می‌‌شود‎؛ خودداری نمایید. مصرف این نوع غذاها سبب تشدید تشنگی می‌‌شود.

روزه خود را با یک لیوان آب جوشیده ولرم آغاز کنید. آب ولرم، ترشحاتی که در طول روز و در طی ساعات روزه‌داری از دستگاه گوارش ترشح شده و در معده و دستگاه گوارش جمع شده‌اند را می‌‌شوید. به علاوه، مصرف آب ولرم در ابتدای افطار با حساس سازی سطح اپیتلیال دستگاه گوارش‏، زمینه را برای ورود غذا پس از چندین ساعت گرسنگی به دستگاه گوارش فراهم می‌‌آورد. باید توجه داشت که دمای این آب بسیار مهم است. دمای آب نباید خیلی سرد و یا جوش باشد. چون سبب آسیب به دستگاه گوارش و بروز اختلالات گوارشی می‌‌شود.

در هنگام افطار برای رفع تشنگی سعی نکنید عطش خود را به یکباره و با نوشیدن حجم زیادی از آب و مایعات برطرف کنید. برای رفع تشنگی ابتدا نصف لیوان آب را جرعه جرعه بنوشید. اندکی مکث کنید و سپس نصف دیگر لیوان را آهسته بنوشید.

مصرف 4 واحد میوه که 2 واحد آن در هنگام سحر و 2 واحد آن در هنگام افطار مصرف شود‏، توصیه می‌‌شود.

کلمات کلیدی
معصومه محمدقلی
نویسنده:

معصومه محمدقلی